KEPEMIMPINAN SUAMI DALAM PERSPEKTIF ISLAM: FUNGSI DALAM MEMPERKUKUHKAN INSTITUSI KELUARGA

Husband’s Leadership in Islamic Perspective: Role in Strengthening the Family Institution

Authors

  • Siti Halimah Putung University of Malaya, Malaysia
  • Raihanah Azahari University of Malaya, Malaysia

DOI:

https://doi.org/10.22452/js.vol28no2.1

Keywords:

leadership, husband, strengthening, family, Islam

Abstract

Leadership in an institution or organization is very important in determining the success or failure of any institutions. The need to have good leadership is even more important in a family institution as it is the first institution in human’s life which affect all stages of life. However, good leadership today is no longer practised in many families which cause various problems to arise in a family. Marital problems such as alimony, nusyuz, disloyal, communication problem, no religious upbringing and more are closely related to the aspect of husband’ leadership in a family. Thus, this article discusses the husband’ leadership from the Islamic perspective as an important aspect which should be given attention and empowered to strengthen the family institution in this country. This research studied and analysed literature writings of Islamic scholars, especially the tafsīr, ḥadīth and fiqh scholars for clarification of husband’s leadership and its functions in a family institution. The study found that husband’s leadership has a wide meaning and it consists of three important functions namely protection, guidance and control. A good understanding on husband’s leadership and its function in a family institution will improve the understanding of integrity and persistence of a family as well as to prevent misunderstanding about the concept of leadership in a family.

Downloads

Download data is not yet available.

References

‘Abd al-Karīm Zaydān, Al-Mufaṣṣal fī Aḥkām al-Mar’ah wa Bayt al-Muslim fī al-Sharī’ah al-Islamiyyah (Bayrūt: Muassasah al-Risālah, 1993).

Abdullah, Yusuf Ali, Tafsir Yusuf Ali Teks, Terjemahan dan Tafsir Quran 30 juz, vol. 1, Terjemah Ali Audah (Jakarta: Pustaka Litera AntarNusa, 2009).

Abe Sohpian Abdul Rahman, Zuliza Mohd Kusrin, Anwar Fakhri Omar, ‘Faktor Perceraian di Mahkamah Syariah Bahagian Mukah, Sarawak dari Tahun 2000 hingga 2010,’ Jurnal Islamiyyat (2014): 5-20.

Abū al-Ḥasan ‘Alī bin Khalaf bin ‘Abd al-Mālik, Sharḥ Ṣahīh al-Bukhārī li Ibn Baṭṭal, vol. 7 (Riyāḍ: Maktabah al-Rushd, 2000).

Abū Muḥammad ‘Abd al-Haq bin ‘Atiyyah, al-Muḥarrir al-Wajīz fī Tafsīr al-Kitāb al-‘Aẓīm (T.t.p.: Dār Ibn Ḥazm, 2010).

Abū ‘Umar Yūsuf bin ‘Abd Allāh bin Muḥammad bin ‘Abd al-Bār, Tamḥīd Limā fī al-Muwaṭṭa’ min al-Ma’ānī wa al-Asānīd, vol. 14 (Qāhirah: al-Fārūq al-Hadīthah, 2001).

Asmawati Desa, Fatimah Yusooff, Zainah Ahmad Zamani, Nor Ba’yah Abdul Kadir, Mohd Norahim Mohamed Sani, ‘Kemahiran Keibubapaan, Kefungsian Keluarga dan Kesejahteraan Psikologi dalam Kalangan Ibubapa’, Jurnal Psikologi Malaysia (2015): 32-42.

‘Asqalānī, Aḥmad bin ‘Alī bin Ḥajar, Fatḥ al-Bārī, vol. 23 (Bayrūt: al-Risālah al-‘Ālamiyyah, 2013).

Asral Puadi, ‘Peranan Suami dalam Membangun Keluarga Sakinah,’ (Tesis Doktor Falsafah, UIN Syarif Hidayatullah, Jakarta, 2008).

Azhar Muhammad, Kamarul Azmi Jasmi, ‘Pengabaian Tanggungjawab Suami Terhadap Hak Isteri dalam Kalangan Orang-orang Melayu’, dalam Konflik dan Krisis Institusi Keluarga, ed. Abd. Rahim Abd. Rashid, Sufean Hussin, Che Hashim Hassan (Kuala Lumpur: Utusan Publication and Distributor Sdn. Bhd., 2006).

Al-Baghawī, Abū Muḥammad al-Ḥasan bin Mas‘ūd bin Muḥammad bin al-Farrā’, Tafsīr al-Baghawī, vol. 1 (Bayrūt: Dār Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabiyy, 1420H).

Fauziah, Mohamad, Rahsia Kepemimpinan Suami dalam Rumahtangga (Johor: Perniagaan Jahabersa, 1996).

Al-Ghazālī, Abū Ḥāmid Muḥammad bin Muḥammad, Iḥyā’ ‘Ulūm al-Dīn (Lubnān: Dār Ibn Ḥazm, 2005).

Ibn al-‘Arabī, Abū Bakr Muḥammad bin ‘Abd Allāh, Aḥkām al-Qur’an, vol. 1 (Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, 2003).

Ibn ‘Āshur, Muḥammad Ṭāhir, Tafsīr al-Taḥrīr wa al-Tanwīr, vol. 22 (Tūnis: Dār al-Tūnisiyyah, 1984).

Ibn Baṭṭāl, Abū al-Ḥasan ‘Alī bin Khalf, Sharḥ Ṣaḥīḥ al-Bukhārī (Riyāḍ: Maktabah al-Rushd, t.t.).

Ibn Kathīr, Abū al-Fidā’ Ismā‘īl bin ‘Umar, Tafsīr al-Qur’an al-‘Azīm (Riyāḍ: Dār Ṭayyibah, 1999).

Ibn Manẓūr, Jamal al-Dīn Muḥammad bin Mukrim, Lisān al-‘Arab, vol. 12 (Bayrūt: Dar Ṣādir, t.t).

Ibn Taymiyyah Aḥmad bin ‘Abd al-Ḥalīm, Majmū‘ Fatāwā (al-Madīnah: Mujamma’ al-Mālik Fahad, 2004).

Junainah Hanim Mohamed Nor, ‘Ta’dīb Zawjāt: Kajian di Unit Runding Cara Bahagian Pembangunan Keluarga Jabatan Agama Islam Perak’ (Tesis Sarjana, Jabatan Fiqh dan Usul, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya, Kuala Lumpur, 2015).

Kevin A. Galbraith, Jay D. Schvaneveldt, ‘Family Leadership Styles and Family Well-being’, Family and Consumer Sciences Research Journal (2005): 220-239.

Al-Marāghī, Aḥmad al-Muṣṭafā, Tafsīr al-Marāghī, vol. 5 (Miṣr: Muṣṭafā al-Bābī al-Ḥalabī: 1946).

Mariam Abd Majid, Mohammad Syafirul Zarif Salleh Hudin, ‘Perceraian Rumahtangga di Selangor Darul Ehsan dan Pendekatan Menanganinya’, Jurnal Penyelidikan dan Inovasi 4, no.2 (September 2017): 285-303.

M.Quraish Shihab, Tafsir al-Misbah Pesan, Kesan dan Keserasian al-Quran, vol.11 (Jakarta: Lentera Hati, 2002).

Muḥammad bin Ibrāhīm Aḥmad, Min Akhṭā al-Azwāj (Riyāḍ: Dār Ibn Ḥuzaymah, 1999).

Muhammad Harflin Zuhdi, ‘Konsep Kepemimpinan dalam Perspektif Islam’, Jurnal Akademia, vol. 19, no.1 (2014): 35-56.

Muḥammad Shams al-Haqq, ‘Awn al-Ma‘būd Sharḥ Sunan Abī Dāwud, vol. 4 (Riyāḍ: Maktabah al-Ma‘ārif, 2009).

Muḥyi al-Dīn al-Nawawī, al-Minhāj Sharḥ Ṣaḥīḥ Muslim, vol. 11 (Bayrūt: Dār al-Ma‘rifah, 2005).

Noor Syaibah Shabuddin, Norazilah Johari, Norhasima Abdullah, Syazwana Aziz, ‘Perceraian dalam Kalangan Pasangan Dewasa Pertengahan di Pejabat Agama Islam Daerah Hulu Langat: Eksplorasi Faktor’, Jurnal Sains Sosial 1 (2016): 36-52.

Norfaezah Md Khalid, ‘Kesan Kefungsian Keluarga Asal, Perbezaan Kendiri dan Sikap terhadap Peranan Gender ke atas Kualiti Perkahwinan’ (Tesis Doktor Falsafah, Fakulti Pendidikan, Universiti Malaya, Kuala Lumpur, 2016).

Norizan Abdul Ghani, Iylia Nur Hanis Norris, Berhanundin Abdullah, Mohd. Fazil Ahmad, Nurdina Iman Zulkifli, Mohammad Rakibul Hasan, ‘Divorce Trends among the Malay Community in Perlis, Malaysia over a Ten Year Period 2006-2015’, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, vol. 7/4 (2017): 271-283.

Al-Qurṭubī, Abū ‘Abd Allāh Muḥammad bin Aḥmad bin Abī Bakr, al-Jāmi‘ li Aḥkām al-Quran, vol. 5 (al-Qāhirah: Dār al-Kutub al-Miṣriyyah, 1964).

Raihanah Azahari, ‘Factors Contribute to Marital Problems Among Malay Women: A Case Study in Malaysia’, Jurnal Syariah (2008): 245-268.

Raihanah Azahari, ‘Permasalahan Rumahtangga: Kajian di Unit Undang-undang Jabatan Agama Islam Daerah Petaling, Selangor,’ Jurnal Syariah 15, no. 1 (2007): 115-128.

Al-Rāzī, Abū ‘Abd Allāh Muḥammad bin ‘Umar bin Ḥasan bin Ḥusin, Mafātīḥ al-Ghayb al-Tafsīr al-Kabīr, vol. 10 (Bayrūt: Dār Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabiyy, 1420H).

Al-Sa‘dī, ‘Abd al-Raḥman bin Nāṣir, Taysīr al-Karīm al-Raḥman fī Tafsīr Kalam al-Mannān (Riyaḍ: Dār al-Salām, 2002).

Al-Sharbinī, Shams al-Dīn Muḥammad bin Muḥammad al-Khaṭīb, Mugnī al-Muḥtāj, vol. 5 (Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, 2000).

Al-Shawkānī, Muḥammad ‘Alī, Nayl al-Awṭār (Riyaḍ: Dār Ibn al-Jawzī, 1427H).

Sayyid Quṭb, Tafsir fi Zilal al-Quran (Selangor: Pustaka Aman Press, 2000).

Sayyid Sābiq, Fiqh al-Sunnah (al-Qāhirah: Dār al-Ḥadīth, 2004).

Sharifah Meriam, Saedah Abd Ghani, Othman Ab. Rahman, Muhamad Zaki Mustafa, ‘Transformasi dalam Kepimpinan Institusi Keluarga’, Prosiding International Conference On Islamic Leadership - 2 (ICIL) Nilai: Universiti Sains Islam Malaysia, 2012): 405-425.

Sri Suhandjati, ‘Kepemimpinan Laki-Laki dalam Keluarga: Implementasi pada Masyarakat Jawa,’ Jurnal Theologia, vol. 28, no. 2 (2017): 329-350.

Al-Ṭabarī, Abū Ja‘far Muḥammad bin Jarīr bin Yazid bin Kathīr, Jāmi‘ al-Bayān fī Ta’wīl al-Qur’an, vol. 8 (T.t.p.: Mu’assasah al-Risālah, 2000).

Al-Ṭabrānī, Abū al-Qāsim Sulaymān bin Aḥmad, al-Mu‘jam al-Kabīr (Bayrūt: Mu’assasah al-Rayyān, 2010).

Ukasyah Habibu Ahmad, Ya Rabbi Lancarkan Rezeki Kami (Yogyakarta: Laksana, 2018).

Yūsof al-Qaradawi, Flexibility Islam (Selangor: Syabab Book Link, 2012).

Al-Zamkhasharī, Abū al-Qāsim Maḥmūd bin ‘Umar, Tafsīr al-Kashāf (Bayrūt: Dār al-Ma‘rifah, 2009).

Zulkifli Dahalan, ‘Krisis Rumahtangga di Kalangan Pasangan Islam: Kajian Terhadap Kes-Kes yang Dilaporkan di Mahkamah Syariah Bukit Mertajam’, ESTEEM Academic Journal (2003): 59-66.

Published

2020-08-26

How to Cite

Putung, S. H., & Azahari, R. (2020). KEPEMIMPINAN SUAMI DALAM PERSPEKTIF ISLAM: FUNGSI DALAM MEMPERKUKUHKAN INSTITUSI KELUARGA: Husband’s Leadership in Islamic Perspective: Role in Strengthening the Family Institution. Jurnal Syariah, 28(2), 127–156. https://doi.org/10.22452/js.vol28no2.1

Most read articles by the same author(s)

1 2 > >>